W naszym kraju wciąż o seksualności mówi się stosunkowo niewiele, choć oczywiście obraz ten powoli się zmienia na lepsze. Wiedza Polaków o antykoncepcji także stale się pogłębia, choć nadal pojawiają się obszary, w których należałoby popracować. O ile zwykle rozumiemy wszystkie mechanizmy antykoncepcji i do momentu poczęcia wszystko jest jasne, o tyle to co dzieje się potem dla wielu osób jest nieco bardziej mgliste i niezrozumiałe.
Bardzo często z tego powodu mylone są tabletki „dzień po” z tabletkami poronnymi. Antykoncepcja awaryjna, czyli popularne tabletki dzień po lub tabletki 72h to środki mające na celu blokadę owulacji i niedopuszczenie do implantacji (zagnieżdżenia komórki jajowej w macicy). W przypadku tabletek poronnych działanie jest dużo bardziej drastyczne i skutkuje poronieniem. Przyjrzyjmy się obu tym lekom nieco bliżej.
Czym są i jak działają tabletki poronne?
Tabletki wczesnoporonne są środkiem do wykonania tzw. aborcji farmakologicznej. Zawarte w nich substancje czynne mają za zadanie wywołać poronienie i tym samym przerwanie trwającej już ciąży. Stosowane są do 9 tygodnia ciąży, a ich skuteczność przekracza 90% przy poprawnym zastosowaniu. Często objawy działania pojawiają się już kilka do kilkunastu godzin po zażyciu dwóch dawek substancji. Zaleca się również odbycie konsultacji ginekologicznej po zażyciu takich tabletek, celem potwierdzenia usunięcia ciąży. Istotny również jest dostęp do lekarza, gdyby pojawiły się działania niepożądane.
Dwoma podstawowymi lekami do przeprowadzenia aborcji farmakologicznej są obecnie:
– mifeprostone – zapobiega produkcji progesteronu. To on odpowiedzialny jest za utrzymanie ciąży, lek powoduje odklejenie zapłodnionego już jajeczka od ściany macicy.
– mizoprostol – jego działanie jest nieco inne. Powoduje zwiększone skurcze macicy, które powodują poronienie (wydalenie zapłodnionego jajeczka z organizmu)
Bardzo często w przypadku „tabletek po”, w przekazach medialnych pojawia się gra na emocjach. Faktem medycznym jest, że „tabletka dzień po” nie jest środkiem wczesnoporonnym i nie należy jej z tymi środkami utożsamiać.
Skutki uboczne tabletek wczesnoporonnych
Tabletki na poronienie są substancjami bardzo silnymi, które nie pozostają obojętne dla organizmu kobiety. Działanie szokowe na organizm jest podobne ze zwyczajnym poronieniem. Najczęstsze skutki uboczne to:
– bóle brzucha, nudności (wraz z wymiotami), biegunka
– skurcze macicy
– silne krwawienia
– gorączka
– stany zapalne
Bardzo istotne jest to, że w przypadku prawidłowego przeprowadzenia procedury aborcyjnej, czynność ta jest stosunkowo bezpieczna, a ryzyko powikłań znikome.
Tabletki poronne – gdzie kupić?
Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zakupienie tabletek wczesnoporonnych jest teoretycznie niedozwolone. O ile w krajach Europy zachodniej są one często dostępne w aptekach, o tyle w Polsce ich sprzedaż jest zakazana w oficjalnym obiegu. Można je jednak nabyć wysyłkowo w aptekach internetowych, gdzie ich cena rozpoczyna się zwykle od około 500 zł. Musimy jednak pamiętać, że w Polsce aborcja jest nielegalna poza określonymi w ustawie przypadkami – gdy ciąża zagraża życiu i zdrowiu matki, jest efektem gwałtu lub płód jest ciężko uszkodzony. Tabletki poronne bez recepty są w Polsce zatem niedostępne.
Polskie prawo jest bardzo restrykcyjne i konserwatywne w porównaniu z krajami zachodnimi. Naprzeciw oczekiwaniom Polek wychodzą apteki internetowe.
Tabletki dzień po – czym są i jak działają?
Na drugim biegunie znajdują się tabletki „dzień po”, czyli antykoncepcja awaryjna. Ich zadaniem nie jest przerwanie ciąży, a niedopuszczenie do niej. Zadaniem tych tabletek jest niedopuszczenie do zajścia w ciążę. Jej działanie opiera się na dużej dawce progestagenów, których zadaniem jest uniemożliwienie zagnieżdżenia się komórki jajowej w macicy.
W wyniku zażycia tabletki, zapłodniona komórka zostaje usunięta z organizmu jeszcze przed jej implantacją. Dopiero w momencie zagnieżdżenia komórki jajowej (implantacji) mamy już do czynienia z rozpoczęciem ciąży. Jeżeli doszło już do zagnieżdżenia, tabletka nie zadziała, a ciąża pozostanie bezpieczna.
Zaleca się stosowanie tych tabletek jedynie awaryjnie w sytuacji, gdy mamy podstawy myśleć, że zapłodnienie jest wysoce prawdopodobne.
Na polskim rynku dostępne są dwa rodzaje preparatów „dzień po”. Tabletkami dzień po są one jedynie z nazwy, ponieważ ich stosowanie możliwe jest dla tabletek Escapelle najpóźniej do 3 dni (72h) od odbycia stosunku, a EllaOne do 5 dni (120h). Obie tabletki cechują się wysoką skutecznością, a różnią jedynie czasem, w jakim należy przyjąć tabletkę.
Skutki uboczne tabletek dzień po
Oczywiście substancje zawarte w tych lekach powodują pewne skutki uboczne i nie są obojętne dla organizmu. Są to przede wszystkim:
– bóle brzucha, wymioty, biegunka
– rozregulowanie cyklu
– bolesność piersi
– zmęczenie
– zawroty głowy
Powikłania w przypadku tych środków są niezwykle rzadkie. Dlatego substancje te są uznawane na świecie za absolutnie bezpieczne.
UWAGA! Wszystkie dostępne na rynku tabletki „dzień po” mogą obniżać skuteczność hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Zaleca się stosowanie dodatkowych środków antykoncepcyjnych w trakcie trwania tego cyklu.
Gdzie kupić tabletki dzień po?
W Polsce zakup tych środków jest legalny, choć niezbędne będzie okazanie recepty w aptece. W związku z tym czeka nas wizyta u ginekologa. Często generuje to dodatkowe koszty oraz zabiera cenny w tej sytuacji czas. Nie jest to komfortowe dla kobiet, które chciałyby skorzystać z tego rodzaju antykoncepcji awaryjnej.
Apteki internetowe wychodzą naprzeciw oczekiwaniom Kobiet i coraz częściej oferują możliwość zakupu takiej tabletki dzień po bez wychodzenia z domu. Wystarczy wypełnienie formularza i swoją receptę będziemy mogli wydrukować lub użyć jej w formie elektronicznej.
WHO uznaje używanie pigułek dzień po jako standard medyczny w przypadku odbycia niezabezpieczonego stosunku lub nieskutecznej antykoncepcji. Koszty zdrowotne i społeczne w przypadku jej zażycia są znacznie niższe, niż w przypadku kontynuacji nieplanowanej ciąży.
Świadome planowanie ciąży jest bardzo ważne. Warto sprzeciwiać się rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji odnośnie antykoncepcji awaryjnej. Z medycznego punktu widzenia są to tabletki, które nie dopuszczają do rozpoczęcia ciąży. Pigułki „dzień po” nie powodują poronień, nie są również bardzo niebezpieczne dla organizmu kobiety. W szerszej perspektywie zastosowanie takiej antykoncepcji pozwala na uniknięcie wielu dramatycznych konsekwencji zajścia w nieplanowaną ciążę.
Oczywiście tabletek dzień po również nie powinniśmy używać jako standardowej antykoncepcji. Zbyt mocno obciążają one kobiecy organizm, ponieważ zawierają sporą dawkę hormonów, wielokrotnie wyższą niż w przypadku zwyczajnych leków antykoncepcyjnych. Korzystajmy z nich zatem rozważnie, ale pamiętajmy, że tego typu tabletki nie przerywają istniejącej ciąży, a jedynie mają na celu jej zapobiegnięcie.
Kup bezpiecznie
ellaOne – doustny preparat antykoncepcyjny przeznaczony do stosowania nagłego – do 120 godzin (5 dni) od momentu odbycia stosunku płciowego
Escapelle – gdy antykoncepcja zawiodła. Swoją skuteczność preparat zachowuje w przypadku przyjęcia go do 72 godzin (3 dni) po odbyciu stosunku.